ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ કાકા એ એપલના સીઈઓ ટિમકુક ભાઈ ને કઈ દીધું કે ભાઈ તું આઈફોન ને ઇન્ડિયા માં બનાવતો નઈ, તે ઇન્ડિયા માં ફેક્ટરીઓ લગાવી મને જરા પણ ગમ્યું નઈ જુઓ આખો માલમો શું છે

Donald Trumpએ Appleના CEO Tim Cookને સીધેસીધું કહી દીધું કે, “હું નથી ઇચ્છતો કે તું ઇન્ડિયામાં ફેક્ટરીઓ બનાવે!” આ વાતચીત દોહામાં થઈ, જ્યાં ટ્રમ્પ બિઝનેસ ઇવેન્ટમાં હતા. આખી દુનિયા હવે ચર્ચા કરે છે કે આનાથી Make in India ને શું અસર થશે? ચાલો, આપણે આ બધું સરળ ગુજરાતીમાં સમજીએ, જાણે ઘરે બેસીને ચા પીતા-પીતા ગપ્પા મારીએ!

ટ્રમ્પનો “અમેરિકા ફર્સ્ટ” મંત્ર

Donald Trump હંમેશાંથી “અમેરિકા ફર્સ્ટ”ની વાત કરે છે. એમનું કહેવું છે કે અમેરિકન કંપનીઓએ અમેરિકામાં જ ઉત્પાદન કરવું જોઈએ, જેથી ત્યાં નોકરીઓ વધે અને અર્થતંત્ર મજબૂત થાય. Apple, જે વિશ્વની સૌથી મોટી ટેક કંપનીઓમાંની એક છે, તે ભારતમાં iPhone બનાવવાનું વધારી રહી છે. ગયા વર્ષે ભારતમાં 22 બિલિયન ડોલરના iPhone બન્યા, અને Tim Cookએ કહ્યું હતું કે 2024ના અંત સુધીમાં અમેરિકામાં વેચાતા મોટાભાગના iPhone ભારતમાં બનશે. પણ ટ્રમ્પને આ વાત નથી ગમી!

ટ્રમ્પે કહ્યું, “ટિમ, તું મારો મિત્ર છે, હું તને ઘણું સપોર્ટ કરું છું. તું 500 બિલિયન ડોલરનું રોકાણ અમેરિકામાં કરે છે, પણ હવે સાંભળું છું કે તું ઇન્ડિયામાં ફેક્ટરીઓ બનાવે છે. હું નથી ઇચ્છતો કે તું ઇન્ડિયામાં બનાવે. ઇન્ડિયા પોતાનું ધ્યાન રાખી શકે છે!” આ વાતથી એવું લાગે છે કે ટ્રમ્પ ઇચ્છે છે કે Apple અમેરિકામાં વધુ ફેક્ટરીઓ બનાવે, ખાસ કરીને iPhone જેવા પ્રોડક્ટ્સ માટે.

Make in India ને શું અસર થશે?

ભારત માટે Make in India એ એક મોટું સપનું છે. Apple જેવી કંપનીઓએ ભારતમાં ફેક્ટરીઓ ખોલી, ખાસ કરીને તમિલનાડુ અને કર્ણાટકમાં, જેનાથી લાખો નોકરીઓ ઊભી થઈ છે. Foxconn અને Tata Group જેવી કંપનીઓ Apple માટે iPhone બનાવે છે, અને આ ઉત્પાદન 60% વધ્યું છે ગયા વર્ષની સરખામણીએ. પણ Donald Trumpના આ નિવેદનથી એક પ્રશ્ન ઊભો થાય છે – શું Apple હવે ભારતમાં ઓછું રોકાણ કરશે?

જો કે, સૂત્રોનું કહેવું છે કે Apple ભારત પ્રત્યે પોતાની પ્રતિબદ્ધતા બદલવાનું નથી. ભારતના સરકારી અધિકારીઓ સાથેની ચર્ચામાં Appleના અધિકારીઓએ કહ્યું કે તેઓ ભારતને મેન્યુફેક્ચરિંગ હબ તરીકે જોવે છે. ભારતની Production Linked Incentive (PLI) સ્કીમે પણ Appleને આકર્ષી છે. તો, ટ્રમ્પની વાતથી તરત જ કંઈ બદલાઈ જશે એવું નથી લાગતું, પણ ભવિષ્યમાં દબાણ વધી શકે છે.

ટ્રમ્પની ટેરિફ વાત

Donald Trumpએ એ પણ કહ્યું કે ભારત એક એવો દેશ છે જ્યાં ઊંચા ટેરિફ (કસ્ટમ ડ્યૂટી)ના કારણે અમેરિકન પ્રોડક્ટ્સ વેચવી મુશ્કેલ છે. એમણે દાવો કર્યો કે ભારતે અમેરિકન માલ પર “ઝીરો ટેરિફ”ની ઓફર કરી છે, પણ ભારતે હજુ આવી કોઈ જાહેરાત નથી કરી. આ વાતથી એવું લાગે છે કે ટ્રમ્પ ભારત સાથે વેપારની શરતોમાં ફેરફાર ઇચ્છે છે, અને Appleને આનો એક ભાગ બનાવવા માંગે છે.